nieuws

Een maandelijkse nieuwsrubriek waarin Marleen Stein makers uit het kleurrijke aanbod van STT-produkties interviewt.

Groot Mens is in 2022 opgericht door Selma Visscher en maakt jeugdtheater waarin humor centraal staat. Groot Mens richt zich op peuters en kleuters, een doelgroep die erg bezig is met het leren van wat hoort en wat niet, wat gek is en wat normaal. Theater kan hierin lucht bieden en kan kinderen laten zien dat dit maar afspraken zijn. Groot Mens hoopt door middel van hun voorstellingen de open, milde blik waarmee kinderen naar de wereld kijken te vergroten.

Typerend voor Groot Mens is de focus op humor. Selma speelt zelf ook cabaret voor volwassenen. Deze ervaring en expertise zet ze in bij het maken van jeugdtheater. Hieruit ontstaan voorstellingen die kinderen meenemen naar een andere – soms ietwat absurde – wereld. En dat levert een boel te lachen op voor het publiek!

Sint is het zat (3+) is beschikbaar in november en december. Geschikt vanaf 3 jaar en voor de groepen 1 t/m 4 van het basisonderwijs.

Selma, je bent werkzaam als cabaretier, wanneer ben je begonnen met jeugdtheater maken?

Dat kwam op mijn pad gekomen doordat ik Annemieke Zwieringa, artistiek leider van STT-produkties, tegenkwam. Ik heb een jaar of 4 op kantoor gewerkt bij STT-produkties en hield me bezig met de boekingsadministratie. Al snel merkte ik dat ik ook graag zelf voor kinderen wilde spelen.


Was er destijds een grote vraag naar een Sinterklaasvoorstelling met als doelgroep 3+?

Niet per se. Maar ik had veel zin om te maken en te spelen. En Annemieke zei vaak: ‘Je moet een grappige Sinterklaasvoorstelling maken.’


En dat zag je wel zitten?

Niet direct, ik voelde weerstand rondom het thema. Mijn moeilijkheid was dat het thema zo gekaapt is door veel mensen. Ik vond het spannend om daar iets mee te gaan doen. Maar eigenlijk is het alleen maar gekaapt door de rol van Piet. Piet is heel beladen. Maar daarmee is Sinterklaas wat naar de achtergrond verdwenen. Terwijl het hele feest in principe om hem zou moeten draaien. En die focus enkel op Piet, dat vonden we iets heel moois en schrijnends.


Je hebt het over ‘we’, met wie maakte je deze voorstelling?

Met Anneloes Rodenhuis bedacht ik het concept en de tekst en we spelen de voorstelling ook samen.


Hoe ging dat maakproces verder?

We stelden vragen als: ‘Wat is Sinterklaas eigenlijk voor een mens? Wat wil hij? Hoe staat hij er nu in, los van wat er allemaal met Piet aan de hand is?’ We wilden Sinterklaas op één zetten.


Door juist vragen over Sinterklaas te stellen?

Ja: ‘Waar heeft hij zin in? Wat vindt hij leuk? Hoe is het hele Sinterklaasfeest nou eigenlijk voor Sinterklaas zelf?’ Sinterklaas heeft natuurlijk een hele lange rustperiode en dan moet ‘ie weer gaan werken. Die rustperiode zit hij in Spanje, dat klinkt op zich warm en fijn en leuk. Dan stelden wij ons voor dat hij een lekker plekje voor zichzelf had gemaakt, ergens op een camping.


En vonden jullie antwoorden op de vragen?

Die vragen leverden eigenlijk nog meer vervolgvragen op: ‘Hoe bouwt hij dan die rustperiode voor zichzelf in? Hoe moet het dan zijn om na zo’n periode weer naar Nederland te gaan? Waarom gaat hij eigenlijk naar Nederland? Waarom wil hij dat paard op? Waarom wil hij zo graag naar mensen zwaaien en dingen weggeven? Wil hij niet lekker blijven liggen op die camping daar in Spanje?’


En?

Uiteindelijk kwamen we erop uit dat Sint worstelt met zijn rol als Sinterklaas. Dat het best een strak keurslijf is. Terwijl, in zijn ogen, Piet het veel beter heeft. Piet mag allerlei kunstjes doen, is vrijer en spontaner. Precies die reikwijdte van hun rollen, zoeken ze in de voorstelling op.


Wat vinden ze, aan de uiteinden van die reikwijdte?

Sint komt er uiteindelijk achter dat zijn rol als Sinterklaas minder vastligt dan hij eerst dacht. Hij begrijpt dat hij ook gewoon lekker zichzelf mag zijn.


Speel jij Sint of Piet in de voorstelling?

Ik speel Sinterklaas, die heb ik gewonnen van Anneloes.


Waarom?

Omdat mijn naam met een S begint. Dus dat was voor de kinderen ook gelijk logisch.

Humor is een belangrijk onderdeel in de voorstellingen van Groot Mens. Hoe zit dat in Sint is het zat (3+)?

We spelen natuurlijk volwassenen, zeker Sinterklaas is super oud. Dus als Sinterklaas zich heel koppig of als een klein kind gaat gedragen, dan weten de kinderen zelf ook heel goed dat dat niet bij Sinterklaas past. Dat vinden ze heel grappig. Of Sinterklaas die zijn tong uitsteekt naar Piet. Dat lijkt misschien een plat grapje, maar eigenlijk laat je daarmee zien dat in zo'n volwassene ook heel veel baldadigheid en kinderlijkheid en verzet en rebellie zit. Terwijl ze dat helemaal niet kennen van zo'n oude, nette man.


Waarom vinden we dat eigenlijk zo grappig?

Iemand heeft een bepaalde rol, daar heb je bepaalde verwachtingen bij en dan doorbreek je die verwachtingen. Je doorbreekt een heel associatieveld dat ze hebben bij Sinterklaas, dus dat werkt op de lach.


Die lach hoor jij terug wanneer je speelt.

Ja, en die vind ik ook echt belangrijk. In die lach zit een soort bevestiging. Als een kind van 3 lacht om wat ik aan het doen ben, dan weet ik dat diegene begrepen heeft wat ik neerzet, en wat bijvoorbeeld het ridicule is aan die situatie.


En stel er wordt niet gelachen?

Het is niet per se dat als ze niet lachen, ik het idee heb dat het niet goed kan zijn. Als een kind stil aan het luisteren is kan het ook aangekomen zijn. Als een kind verlegen is bijvoorbeeld of als er ouders naast zitten, dat kan allemaal meewegen. Maar als ze lachen, dan weet ik in elk geval dat het goed zit. Dat is een hele fijne directe bevestiging.


Moeten we ons zorgen maken, blijft Sinterklaas deze zomer inderdaad in Spanje?

Nee, de voorstelling eindigt inhoudelijk gezien op het moment dat Sint toch eigenlijk wel heel graag naar Nederland wil, dus dan gaat hij naar Nederland.


Als maker geef je jezelf de opdracht om een nieuwe kijk op iets te geven, bijvoorbeeld over het thema Sinterklaas, waardoor het publiek anders gaat kijken naar dat onderwerp. Wat hoop je dat Sint is het zat (3+) teweegbrengt?

Kinderen horen constant van ouders en juffen en meesters wat ze allemaal moeten doen. ‘Doe je schoenen aan, eet je boterham, wees stil, ga slapen.’ Soms kan een kind het dan helemaal zat zijn, en die roept dan gewoon op alles ‘Nee!’. Datzelfde zien de kinderen in de voorstelling gebeuren bij Sinterklaas. Sinterklaas is ook helemaal klaar met wat hij allemaal moet. Deze voorstelling zet meer aan om na te denken over vragen als ‘Wie ben ik? Wie mag ik zijn? Wat is mijn rol? En wie bepaalt dat?’, dan per se over december of pepernoten. Al gaat het daar natuurlijk ook over!